چن رونگ
دکتر چن رونگ از استادان گروه آموزش موسیقی کنسرواتوآر موسیقی شانگهای است. خانم رونگ دبیر انجمن ارف-شول‌ورک چین نیز هست و تاکنون مطالب بسیاری درباره‌ی آموزش موسیقی به چاپ رسانیده است.
ترجمه‌ی کامران غبرائی
منبع:
Rong, Chen “Aus Aller Welt; China”. (2017, Winter). Orff -Schulwerk Heute, 97, pp. 54-56.
نخستین فراهمایی ملی ارف-شول‌ورک در چین
- پیش‌زمینه‌ی فراهمایی
نخستین فراهمایی[1] ملی ارف-شول‌ورک در چین بین روزهای پانزدهم تا هجدهم ژوئیه‌ی ۲۰۱۷، در شهر چِنتو[2]، برگزار شد. برنامه‌ای بود بی‌نظیر که به لطف تلاش‌های انجمن ملی ارف-شول‌ورک چین و با مشارکت بیش از ۴۰۰ آموزگار از سراسر کشور سرانجام دید. موضوع و درون‌مایه‌ی اصلی فراهمایی هم «بومی‌سازی رهیافت ارف-شول‌ورک در چین» بود. در سراسر این برنامه شوق و شوری برای پژوهش و آشنایی بیشتر با ارف-شول‌ورک و همچنین اشتیاقی بی‌مانند برای برقراری ارتباط با کارشناسان این مکتب موج می‌زد. در جریان فراهمایی یادشده کارگاه‌هایی با حضور پژوهش‌گران حوزه‌ی آموزش موسیقی و آموزگاران موسیقی مدرسه‌ای از سراسر کشور برپا شد. استادانی چون پروفسور جودی باند، وو بین، یین آی شینگ، ژی چیا ژینگ، ژو شوئو سخن‌رانان اصلی برنامه بودند. درمجموع ۴۵ کارگاه و ۳ سمینار[3] اجرا و بیست مقاله‌ی علمی عرضه شد، مقالاتی که موضوع‌های متنوعی داشتند، چون آموزش موسیقی به نوزادان، آموزش موسیقی محلی، و موسیقی‌درمانی. بد نیست چندی از این کارگاه‌ها و درس‌گفتارها را با هم بازخوانی کنیم.
۲. سخن‌رانی‌های اصلی
در مراسم گشایش، پروفسور جودی باند از انجمن ملی ارف-شول‌ورک ایالات‌متحده (AOSA)، به همگان خوش‌آمد گفت و از اعضای انجمن ملی چین برای برگزاری نخستین فراهمایی ملی سپاسگزاری کرد. خانم باند تأکید کرد که هر دو انجمن ملی چین و ایالات‌متحده در هدف پرورش و تشویق خلاقیت، همکاری، و پیشبرد ارف-شول‌ورک با هم شریک‌اند. سپس سخن‌رانی‌اش را با موضوع «آموزش اجتماعی موسیقی[4]» ایراد کرد. در جریان سخنانش به این نکته اشاره شد که آموزش اجتماعی موسیقی «لاجرم به بازیابی شادی ختم می‌شود و همگان می‌توانند بدون داوری شدن، از مواهب موسیقی‌پردازی لذت ببرند».
تاریخچه‌ی انجمن چین به روایت رئیس انجمن چین، پروفسور لی دان نا
انجمن ارف-شول‌ورک چین، سی سال پیش، در ۱۹۸۶، دایر شد و هیچ‌یک از ما بنیان‌گذارانش را فراموش نخواهیم کرد. خانم لی دان نا در سخنانش از پروفسور لیائو نای ژیونگ یاد کرد که هم او بود که ارف-شول‌ورک را به چین آورد و همچنین از پروفسور ولفگانگ هارتمن و دیگرانی نام برد که ظرف سی سال گذشته به چین آمده‌اند. سپس ایشان تصریح کردند که «بومی‌سازی» شول‌ورک امری بس مهم است، چراکه آموزگاران موسیقی چینی باید بیاموزند تا از منظر شول‌ورک به زبان و موسیقی ملی و بومی خود بنگرند. «پس بر هر آموزگار چینی است تا به نحوه‌ی به میراث بردن فرهنگ چینی بیندیشد.»
موسیقی برای زندگی به روایت پروفسور ژی جیا ژینگ
پروفسور ژی از وضع موجود آموزش موسیقی در چین گفت و به روند مستقل رشد موسیقایی و توان مشارکت اجتماعی اشاره کرد. او از مسئله‌های پیش روی آموزگاران چینی در مواجهه با طرح‌های درسی مدرسه‌ای و اهمیت زنده نگاه داشتن خلاقیت در آموزش موسیقی سخن راند.
من و ارف-شول‌ورک به روایت پروفسور وو بین
جناب پروفسور وو از دیدگاه انتقادی‌اش نسبت به گسترش ارف-شول‌ورک در چین پرده برداشت و در جریان این گفتار، نخست درباره‌ی گوهر آموزش موسیقی صحبت کرد که همانا آموزش از خلال موسیقی و به‌وسیله‌ی موسیقی باشد. سپس بر این امر پای فشرد که ارف-شول‌ورک را نمی‌توان گونه‌ای متاع یا نوعی پیشه‌وری قلمداد کرد. به گفته او، «امروز آموزش موسیقی بیش‌ازپیش بازاری و متوجه نیازهای بازار شده است و ما آموزگاران باید درنگی کنیم و به پیش‌ترها بازگردیم تا مراد و معنای اصلی آموزش موسیقی را بازخوانی کنیم». سرانجام هم او به یادمان انداخت که باید در باب «نهادینه‌سازی و ابتکار» بیش از این‌ها به گفت‌وشنود بنشینیم.
اهمیت زبان به گفته‌ی پروفسور یانگ لی می
پروفسور یانگ رئیس انجمن کودای چین است. سخن‌رانی او چکیده‌ای بود از خدمت‌های او به امر آموزش در چین. او همیشه بر اهمیت آموزش زبان مادری تأکید داشته و گفته است که این آموزش باید سهم بیشتری در آموزش موسیقی بیابد. خانم یانگ از این نکته غافل نشد که صدها گویش گوناگون در چین رایج است و هرکدام از این‌ها ریتم و تکیه‌پردازی‌هایی متفاوت دارد و گنجینه‌ی ترانه‌ها و سرودهای هرکدام هم تا حدی از باقی جداست، پس آموزگاران باید به زبان توجهی دوچندان نشان دهند. پروفسور یانگ از ترانه‌های فولکلور چینی سه نمونه آورد و نسخه‌های محلی‌شان را با نسخه‌ی ماندارین[5] مقایسه کرد تا اهمیت زبان و گویش محلی در تعیین هویت فرهنگی آشکارتر گردد. نتیجه این‌که به هنگام کار با ترانه‌های محلی و فولکلور، باید به بافتار اصلی و بومی بیشتر توجه کرد.
آموزش موسیقی به نوزادان به نقل از پروفسور یین آی شینگ
در پی توسعه‌ی اجتماعی و به‌تبع آن با رشد آموزش، علم، و فناوری سرانجام جامعه‌ها، مدرسه‌ها، و خانواده‌ها دریافته‌اند که اهمیت آموزش موسیقی بیش ازآنچه است که تصور می‌شد. بااین‌حال هنوز هم کاستی‌ها بسیار است و آموزش نوزادان و خردسالان ۰ تا ۳ ساله با دشواری‌های بسیاری روبروست. سخن‌ران در جریان گفته‌هایش به مسئله‌های موجود در این امر پرداخت و چند راهبرد هم برای از پیش برداشتن موانع عرضه کرد.
۳. کارگاه‌ها
چنان‌که یاد شد، در جریان نخستین فراهمایی ملی ۴۵ کارگاه برگزار شد. برای نمونه، از پروفسور جودی باند دعوت شد تا برای تمام شرکت‌کنندگان کارگاهی برپا کند و با ترانه‌ای برای خوش‌آمد گویی کارش را شروع کند، ترانه‌ای آوازی و با همراهی ملودی و حرکت. خانم باند به مخاطبانش نشان داد که چطور مرحله‌به‌مرحله کنش‌ها را به انجام برسانند و با تمام تنشان موسیقی را دریابند. پروفسور لی دان نا هم کارگاهی به راه انداخت با عنوان «اندیشه به وقت خزان». محور این کارگاه هم بر چیزی بنا نشده بود جز شعر باستانی و نقاشی و خوش‌نویسی چینی. در آذین‌نویسه‌ها و دست‌نویسه‌های زینتی چینی نقش ملودی پیداست و ریتم هم که در اوزان و قافیه‌پردازی‌های اشعار نقشی آشکار دارد. دکتر چن رونگ و خانم هان هان نیز کارگاهی ویژه به زبان محلی شانگهای برگزار کردند. مهمانان و شرکت‌کنندگان فراهمایی از سراسر چین گرد هم آمده بودند و نخستین باری بود که با زبانی متفاوت، کنش‌های موسیقایی را می‌آزمودند. پروفسور ژو شوئو کارگاهی مختص به کودکان مهدکودکی برپا کرد. شرکت‌کنندگان این کارگاه با حرکت و آواز، خلاقیتشان را به منصه ظهور می‌رساندند. در هرکدام از این کارگاه‌ها از ترانه‌ها و سازهای بومی متفاوت استفاده می‌شد. هرکه از هرکجا که آمده بود، ایده‌هایش را با دیگران شریک می‌شد و همگان بر این امر توافق داشتند که این فراهمایی ملی بهترین آوردگاه ممکن برای پیوند یافتن آموزگاران موسیقی بوده است. به این امید که مشارکت و میان‌کنش‌های آموزگاران موسیقی هرروز بیش از گذشته باشد.
[1] Conference
[2] Chengdu مرکز استان سیشوان،واقع در قلب چین
[3] Seminar درس گروهی
[4] Community Music Education
[5] Mandarin گروهی از گویش‌های رسمی چینی که گویش ماندارین معیار یا همان چینی استاندارد هم عضوی از همین گروه است
