کارگاه مجازی «بازی‌های آوازی،‌ نوازشی، حرکتی» برای اولیا و مادران باردار – زمستان ۱۴۰۲

آدمک علاوه بر برگزاری کارگاه‌های تربیت مربی کوتاه‌مدت و دوره‌های بلندمدت،‌ کارگاه‌هایی را برای کودکان،‌ اولیا و مادران باردار برگزار می‌کند.

در همین راستا، در کارگاهی که با عنوان «بازی‌های آوازی، نوازشی، حرکتی » برای اولیا و مادران باردار به صورت مجازی (آنلاین) برگزار شد، با  بازی‌-ترانه‌های مختلف آوازی، نوازشی، حسی-حرکتی و لالایی‌ها آشنا شدیم و طریقه‌ی درست خواندن و بازی کردن آن‌ها را یاد گرفتیم.

نوزاد از بدو تولد در میانه‌ی کنش و واکنش نسبت به پدیده‌های مختلف قرار دارد که بخش عمده‌ی آن در ارتباط با پدر و مادر است. نوزاد در حالی که نیازهای غریزی خویش را از طریق پدر و مادر رفع می‌کند از طریق شنیدن، دیدن، لمس کردن و تلاش برای ارتباط با دنیای پیرامون به ریشه‌های فرهنگی‌اش متصل می‌شود.

آوازها و لالایی‌ها:

نوزاد از آخرین ماه‌های بارداریِ مادر شنیدن را آغاز می‌کند. به هنگام تولد، او از توان شنیداری خوبی برخوردار است.گوش سپردن به آوازها به نوزاد یا کودک این امکان ویژه را می‌دهد که با ساختار، دستور زبان و نظم کلامی زبان از راه شنیدن آشنا شود و هنگامی که نوپایان سخن گفتن را آغاز می‌کنند، به مراتب بیشتر از آن‌چه می‌توانند بگویند، می‌فهمند.

آواز خواندن پیوند عاطفی و آرامش میان کودک و والدین را تقویت می‌کند.

لالایی‌ها اولین شکل ادبیات و کلامی است مهرانگیز که هم با ملودی و آهنگ همراه است و هم با تماس‌های حسی، مثل نوازش کردن، در آغوش گرفتن و تکان دادن که در مجموع حس مهرورزی و امنیت را به او منتقل می‌کند. خواننده‌ی لالایی خواه مادر باشد یا پدر یا بزرگ‌تر دیگر، با علم به اینکه نوزاد در آن لحظات قادر به درک محتوای کلام او نیست، سعی می‌کند درونمایه‌ی کلام خود را از راه حس و عاطفه به فرزند منتقل کند.

بازی‌-ترانه‌های نوازشی، حسی-حرکتی:

بازی‌های نوازشی پیام‌های بیداری هستند. اشعاری آهنگین با محتوایی توصیف‌گر زیبایی‌ها و خوبی‌ها و… که همراه با نوازش اجزای صورت و اندام‌های بدن کودک و برطرف کردن خستگی اندام‌ها و یا شناساندن اندام‌ها به کودک.

توجه کنیم که نوزاد، خود نقش موثری در خواندن یا انجام دادن فعالیت‌ها ندارد و آهنگ‌ها، حرکات و نوازش بر آن‌ها وارد می‌شود و آن‌ها نسبت به فعالیت‌ها واکنش نشان می‌دهند.

بازی-ترانه‌های حسی-حرکتی آگاهی کودکان را نسبت به قابلیت‌های بدنی‌شان بالا برده و آن‌ها را گسترش می‌دهد. همچنین توانایی کنترل و بکارگیری ابزار را در ایشان بهبود می‌بخشد.

در این‌گونه بازی‌ها کودک به تدریج شروع به مشارکت فعال می‌کند و واکنش‌های او از حالت انفعالی به حالت فعال درمی‌آید.

موسیقی در کنار تمامی موارد بالا همچون محرکی عمل نموده و با فعالیت‌های طراحی شده در این کلاس به گسترش درک شناختی کودکان – در زمانی‌که بیشترین رشد مغزی را دارند – کمک می‌کند.

منابع این دو توضیح:
  • خواندن با نوزاد و نوپا- کارولین بلیک‌مور و باربارا وستون‌رامیرز، مترجم: زهره قایینی، انتشارات مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان
  • لالایی‌ها و ترانه‌های نوازشی- ثریا قزل‌ایاق، انتشارات مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان